Ostatnia
modyfikacja:
2013-06-30
modyfikacja:
2013-06-30
Topola holenderska 'Marilandica'
Licznik odwiedzin:
Topola holenderska (P. xcanadensis 'Marilandica' = P. xcanadensis 'Serotina' x P. nigra). Ten wyhodowany prawdopodobnie w Holandii około 1800 r. mieszaniec topoli późnej z rodzimą topolą czarną to wysokie (nawet ponad 30m) i niezwykle okazałe drzewo (większość pokazowych, dużych zdjęć pokroju zamieszczonych w części ogólnej niniejszego opisu przedstawia tę właśnie odmianę). Pokrój topoli holenderskiej jest podobny jak u jej gatunków rodzicielskich. Po topoli poźnej 'Marilandica' odziedziczyła m.in. bardzo rozłożystą koronę oraz potężne i długie konary; w przeciwieństwie jednak do 'Serotiny', pień topoli holenderskiej jest zwykle krótki, tzn. nisko rozwidlony (często też pochylony), przez co jej szeroka i kopulasta korona jest nisko osadzona. Liczne i cienkie gałęzie na obwodzie korony wyraźnie zwisają (cecha charakterystyczna tej odmiany). Pozostałe cechy moforlogiczne. Liście na krótkopędach zmiennego kształtu i rozmiarów, (jajowato)rombowate lub trójkątne, długowierzchołkowe, na długopędach szersze i większe, trójkątne, krótkowierzchołkowe. Klin u nasady blaszki w przeciwieństwie do t. czarnej jest krótki, powstający z "załamania" podstawy blaszki niedaleko ogonka. U nasady blaszki występują zwykle dwa gruczołki, a jej falisty brzeg posiada duże (większe niż u innych odmian!), zagięte ku przodowi ząbki. Ogonki liściowe zielone. Rozwijające się dość wcześnie (po połowie kwietnia) liście są tylko nieznacznie zaczerwienione (czasem nawet zupełnie jasnozielone!), nie zaś jak u większości odmian intensywnie czerwonobrązowe. Jesienne przebarwienie - jasnożółte. W odróżnieniu od topoli późnej i bujnej, 'Marilandica' występuje wyłącznie jako klon żeński. Jej kwitnące obficie w 2. poł. kwietnia kotki żeńskie, potem także owocostany, są wyjątkowo długie - te ostatnie osiągają nawet 20cm długości. Z powodu wytwarzania bardzo dużych ilości puchu nasiennego, odmiana ta jest uważana za dość uciążliwą, zwłaszcza w miastach (mimo to jest ciagle w wielu miastach często spotykana - np. w Krakowie). Siedlisko i zastosowanie. 'Marilandica' należy do najbardziej higrolubnych odmian topoli kanadyjskiej. Jest to też jeden z najbardziej żywotnych i cenionych w swojej grupie mieszańców, rozpowszechniony głównie na zachodzie Polski (poznańskie, Pomorze).
|
Topola holenderska 'Marilandica' to wysokie i wyjątkowo okazałe drzewo o grubym, przeważnie krótkim pniu i rozłożystej, nisko osadzonej, kopulastej koronie wspartej na potężnych i długich konarach. |
|
|
|
|
↑ Brunatnoszara kora topoli holenderskiej jest głęboko pionowo spękana. ← Cienkie gałązki 'Marilandici' na obwodzie korony wyraźnie zwisają, czym odmiana ta rózni się od innych kultywarów topoli kanadyjskiej. |
|
 |
█
Topola kanadyjska 'Marilandica' w Łodzi. Drzewo posiadało status pomnika przyrody. Rosło ono (do 2017 r.) na skraju parku im. Adama Mickiewicza w Łodzi,
tuż przy chodniku oddzielającym ten park od ulicy Zgierskiej.
Mierzyło 32.2m wysokości (PG, 2012, laser),
zaś obwód jego pnia był równy 7.24m (Φ 2.30m) (PG+KW, 2014).
Ogromny pień tego najgrubszego wówczas drzewa w Łodzi rozwidlał się na wysokości ok. 3m na dwie części, co może sugerować, że powstało ono
ze zrośnięcia ze sobą dwóch początkowo oddzielnych drzew. Jak widać na załączonych zdjęciach, stan zdrowotny topoli był pod koniec życia fatalny -
duża część pnia od strony ulicy Zgierskiej była kompletnie wypróchniała.
Drzewo miało być podobno z tego powodu usunięte już w 2013 r. Problem rozwiązał się sam w 2017 r., kiedy to drzewo przewróciło się i tym samym dokonało żywota.
█
Podczas wizyty w Łodzi 7 czerwca 2014 r. stwierdziłem, że stan drzewa szybko pogarszał się - od pnia odpadały kolejne wypróchniałe części, co powodowało zmniejszanie się jego obwodu.
|
|
|
|
█ Topola kanadyjska 'Marilandica' w Parku Sobańskich w Guzowie (woj. mazowieckie). Wysokość: 33m, obwód pnia: 5.37m (Φ 1.71m), szerokość korony: 42m! Jest to najbardziej rozłożyste znane autorowi strony drzewo w Polsce. (wszystkie pomiary: PG, 2011, laser.)
|
Pozostałe cechy morfologiczne.
|
|
|
|
Podobnie jak u innych topól, kotki żeńskie t. holenderskiej mają żółtozielonawy kolor (po lewej). W połowie kwietnia przekształcają się one w niedojrzałe, ciemnozielone owocostany (w środku). Białe, wyjątkowo puszyste dojrzałe owocostany 'Marilandici' przypominają watę. Mogą one przekraczać nawet 20cm długości i tym samym należą do najdłuższych wśród topól (po prawej). |
||
|
W odróżnieniu od większości innych topól kanadyjskich, młode liście topoli holenderskiej są zielone lub co najwyżej lekko zabrązowione (rzadko bywają tak intensywnie brązowoczerwone jak po prawej). |
|
|
Liście krótkopędowe przybierają zmienny kształt i rozmiary. Zwykle są one mniejsze niż długopędowe, (jajowato)rombowate lub trójkątne oraz posiadają długi, wyciągnięty, czasem nieznacznie skrzywiony w jedną stronę wierzchołek. Ich klinowata nasada jest krótka - zagięta przy ogonku (tzw. "krótki klin"). |
||
|
|
|
|
|
|
|
Większe i szersze od krótkopędowych liście na długopędach są przeważnie trójkątne. Ich wierzhołek jest krótszy, a nasada, podobnie jak u liści długopędowych, przyjmuje kształt krótkiego klina (po lewej), czasami jednak bywa także (prawie) całkiem prosta (po prawej). |
||
|
|
|
Caharakterystyczną cechą liści 'Marilandici' jest występowanie u nasady blaszki tzw. "krótkiego klina", powstałego przez zagięcie brzegu blaszki przy ogonku. |
|